LALKI REGIONALNE

                                                           KRAKOWIANKA  


Strój krakowski  -wianek
                            Wygląd wianka zależał od stanu cywilnego dziewczyny .Zazwyczaj był ze sztucznych kwiatów,zdobiły go spadające na plecy barwne wstążki. Mężatki  na głowach nosiły kosztowną chustę czepcową.

Koszula-    Szyta z delikatnego płótna .Miała szerokie rękawy i zdobienia w postaci haftu na dekolcie,karczku i mankietach.Na szyi  sznur czerwonych korali.

Gorset -Zakładany na koszulę,szyty z aksamitu lub sukna.Bywał w różnych kolorach .Wyszywano go haftem o motywach roślinnych.Ozdabiano różnobarwnymi,błyszczącymi koralikami ,cekinami,tasiemkami.

Spódnica- Krakowianki nosiły dwie spódnice  ,wierzchnia długa i szeroka,wzorzysta,uszyta z tybetu,jedwabiu lub batystu, w kolorze czerwonym ,zielonym ,niebieskim lub białym.Od wewnątrz dół  podszyty był płatem innej tkaniny,co usztywniało spódnicę..Spódnica spodnia ,uszyta z białego płótna bogato zdobiona haftem atłaskowym,pełniła rolę halki.Na nogi zakładano czarne ,sznurowane trzewiki.

Zapaska    - Zapaski krakowskie ,nieco krótsze od spódnicy. szyte były z rozmaitych materiałów.Noszono także fartuszki białe, tiulowe ozdabiane haftem. Zdarzało się ,że haft przykrywał całą powierzchnię zapaski.Do zdobienia brzegów używano również koronek.

Lalki w stroju krakowskim produkowane są w Pracowni Lalek Regionalnych Folklor w Bochni.Wyróżniają się urodą strojów wykonanych w całości ręcznie. Widziałam takie lalki w Cepelii i w Sukiennicach w Krakowie.Mimo .iż stroje pięknie odszyte sama lalka ma wiele do życzenia .Jest wykonana z marnej jakościowo gumy lub tworzywa co powoduje zmiany w kolorze buzi lalki.Staje się pomarańczowa .,Moim zdaniem powinno się stosować lalki porcelanowe.,morze  się mylę ,ale  to jest tylko moje zdanie.

Lalki z Sukiennic w Krakowie

 Źródło -Folklor -lalki.pl
              Polskie stroje ludowe -Piskorz -Branekova.
              www.polalech.pl


Ciekawostka-    Folklor krakowski i strój krakowski był i  jest inspiracją do pracy wielu malarzy.Zofia Frontczakówna wana piękną Zośką była jedną z najpiękniejszych  wśród malarzy krakowskich modelek.Pozowała Kossakowi,Stachiewiczowi i Wodzinowskiemu.Do tej pory w wielu domach i muzeach wiszą obrazy tych artystów przedstawiającą urodziwą dziewczynę,zwykle odzianą w tradycyjny ,krakowski strój.

Piękna Zośka -Piotr  Stachiewicz

Muzeum w Krakowie

Zdjęcia z netu


MOJA KRAKOWIANKA- wykonanie stroju własne,laleczka jest z porcelany,wysokość 45 cm.

                                                           ŁOWICZANKA

                           Strój łowiecki

   Na głowie chusta zwana jedwabnicą,kwiecista albo biała z haftem wiązana z tyłu.Po bokach przybrana kwiatami.Na szyi korale intensywnie czerwone.                            

BLUZKA-    Zwana bielunką uszyta z białego płótna ,zdobiona haftem z wykładanym kołnierzem i rękawami w kształcie dzwonów.

               

KIECKA-   zwana wełniakiem ,pasiasta,suto marszczona z aksamitką doszytą wokół dolnego brzegu.Utrzymany w kolorze czerwonym z dodatkiem zielonych pasków

STANIK    - aksamitne ,zdobione wielobarwnym kwiatowym wzorze,wyszywanym ręcznie haftem płaskim i koralikami

Zapaska  - uszyta z pasiastego samodziału obszyta aksamitką ozdobioną haftem..Na nogach trzewiki ,wysokie do połowy łydki ,sznurowane.

LALKI  CEPELIA - strój łowiecki

Strój  łowiecki w sztuce i na  starej fotografii

Łowiczanka - pocztówka Muszyńskiej

Moja  porcelanowa Łowiczanka -   

Długi i deszczowy czas  majówki wykorzystałam szyjąc strój łowiecki .

Niestety brakuje mi czerwonych korali ,ale jak tylko kupię będzie zamiana.

Fartuszek uszyłam z resztek firanki

Aksamitną kamizelkę uszyłam z kamizelki kupionej w sklepie z używaną  odzieżą,wykorzystując fragmenty obszyte  ozdobami i cekinami.

Nie umiem wyszywać ani haftować więc na rękawy  bluzki naszyłam ozdoby wycięte z innej odzieży.

Chusta na głowie Łowiczanki to pozostała resztka ze spódnicy Krakowianki.,a była to przedtem  ładna chusta ,kupiona  na targu w Wiśle.

Fartuszek obszyłam gotową pasmanterią

Włosy zaplotłam w warkocze 

Na spódnicę wykorzystałam  stary Cepeliowski  bieżnik wełniany ,,a dół obszyłam gotową aksamitną  pasmanterią .Spódnica jest mocno marszczona a tkanina dosyć gruba więc trochę trudno się szyło.

Na halkę i bluzkę wykorzystałam stare haftowane bluzki, które kupuję zawsze kiedy się trafią ,są bardzo przydatne do szycia bielizny dla lalek porcelanowych.Kupuję je zazwyczaj na wagę w szmateksach.

Lalce brakuje jeszcze ozdoby z drugiej strony główki ,chyba tak już zostanie.

Lalka ma 47 cm wysokości.i śliczne zielone oczy

Ślązaczka

Strój Śląski

Galanda-  wianek ze sztucznych kwiatów z przodu ozdobiona nawleczonymi na drucik i zwisającymi nad czołem koralikami, z tyłu przewiązany długą wstążką,której końce opadały na plecy. Klasy to ozdobna część  galandy  przysłaniająca uszy.Wykonana z kilku warstw złożonych kolorowych wzorzystych wstążek.

Kabotek-     Biała bluzka ,bogato zdobiona,miała  bufiaste rękawy wykończone haftem i koronką oraz ozdobny kołnierz.

Kiecka- sięgająca do kostki spódnica .Były proste,czasem marszczone zaś najdroższe plisowane.,zazwyczaj jednokolorowe,przy czym w jasnych chodziły młode kobiety ,w ciemnych starsze

Westa -kamizelka uszyta z czerwonego ,granatowego lub czarnego sukna.Przód obszyty kolorowym sznurkiem ,zapinana na guziki .Dekolt okrągły obszyty szeroką wzorzystą  żakardową  wstążką.

Zdjęcia z Muzeum  -fot E. Poloczek

Zopaska -  fartuch sięgający do kostek  przewiązany w pasie.Oprócz ochrony kiecki zopaska służyła do ozdoby.Była ręcznie malowana w motywy kwiatowe,wyszywana, zdobiona koralikami lub koronką.

Strój mężatek

Z archiwum zespołu Śląsk

Zespół Śląsk

Występ zespołu Śląsk

Strój  Śląski

Lalki z Cepelii

Stroje Śląskie na starych fotografiach 

  

Żródło  ; www.malanowicz.en

Muzeum w Bytomiu

Muzeum Górnictwa Zabrze

Muzeum Koszęcin 

Izba Tradycji  Mikołów  

www.folklor-lalki.pl

foto.Edward Poloczek

inne wyszukane w sieci

MOJA PORCELANOWA  ŚLĄZACZKA